ว่าด้วยเรื่องการอ้างอิงพระสูตรที่ไม่สอดคล้องกับความเป็นจริงเพื่อเป็นข้ออ้าง
...[๑๑๓] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ พึงกล่าวอย่างนี้ว่า ผู้มีอายุทั้งหลาย ข้อนี้ข้าพเจ้าได้สดับมา ได้รับมาเฉพาะพระพักตร์ พระผู้มีพระภาคเจ้าว่า นี้เป็นธรรม นี้เป็นวินัย นี้เป็นคำสอนของพระศาสดาพวกเธอไม่พึงชื่นชม ไม่พึงคัดค้านคำกล่าวของภิกษุนั้น ครั้นไม่ชื่นชม ไม่คัดค้านแล้ว พึงเรียนบทพยัญชนะเหล่านั้นให้ดีแล้ว สอบสวนในพระสูตรเทียบเคียงในพระวินัย ถ้าสอบสวนในพระสูตร เทียบเคียงในพระวินัย ลงในพระสูตรไม่ได้ เทียบเคียงในพระวินัยไม่ได้ พึงถึงความตกลงใจในข้อนี้ว่านี้ไม่ใช่คำสอนของพระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้น และภิกษุนี้จำมาผิดแล้วแน่นอน ดังนั้น พวกเธอพึงทิ้งคำกล่าวนั้นเสีย...
ให้พิจารณาถึงเนื้อความเป็นหลัก ไม่ยึดดูตามตัวพยัญชนะจนเกินไป เพราะเนื้อความเป็นที่พึ่งได้ พยัญชนะไม่ได้
[๒๗๘] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย โมฆบุรุษ บางพวกในพระธรรมวินัยนี้ ย่อมเล่าเรียนธรรม คือ สุตตะ เคยยะ เวยยากรณะ คาถา อุทานอิติวุตตกะ ชาดก อัพภูตธรรม เวทัลละ โมฆบุรุษเหล่านั้น เล่าเรียนธรรมนั้นแล้ว ย่อมไม่ไตร่ตรองเนื้อความแห่งธรรมเหล่านั้นด้วยปัญญา ธรรมเหล่านั้น ย่อมไม่ควรซึ่งการเพ่งแห่งโมฆบุรุษเหล่านั้น ผู้ไม่ไตร่ตรองเนื้อความด้วยปัญญา...
...ไม่พึงยึดพยัญชนะจนเกินไป ดำรงอยู่ในข้อแนะนำของอาจารย์ทั้งหลาย พิจารณาถึงเนื้อความด้วยประการฉะนี้ ด้วยว่า เนื้อความเป็นที่พึ่งได้ พยัญชนะไม่ได้...
ตังอย่างการอ้างเรื่องในพระไตรปิฎกไม่สอดคล้องกับความเป็นจริง เช่น ...
- อ้างการลอยกระทรง (ประเพณีทางโลก) ว่า เป็นพุทธ โดยเอาเรื่องการโปรยดอกไม้บูชาพระพุทธเจ้าในครั้งพุทธกาลมาอ้างอิง แต่ในความเป็นจริงคือ ในเรื่องโปรยดอกไม้ หรือ โยนดอกไม้ หรือ เหวี่ยงดอกไม้ เช่น ในเรื่องนายมาลาการ ตัวพระพุทธเจ้าอยู่ตรงนั้น ส่วนการเอาสิ่งของไปลอยทิ้งลงในแม่น้ำ ตัวพระพุทธเจ้าไม่ได้อยู่ในแม่น้ำ ดังนั้น การอ้างอิงจึงไม่สอดคล้องกัน และในความเป็นจริง เวลาลอยกระทรง เขาก็ไม่ได้ระลึกถึงพระพุทธเจ้าหรอก
- อุทิศบุญมีการกรวดน้ำ โดยอ้างอิงเรื่องพระเจ้าพิมพิสารให้ทานแล้วอุทิศให้แก่ญาติที่เป็นเปรต แต่ความเป็นจริงคือ พระราชาทรงถวายน้ำเป็นทานแล้วอุทิศทันที ไม่ใช่กรวดน้ำลงดินทีหลัง ดังนั้น จึงไม่สอดคล้อง ประกอบกับในเรื่องอื่นๆด้วย การอุทิศบุญก็ไม่มีระบุว่ามีการกรวดน้ำ
- เอาวัตถุรูปปั้นมาเป็นที่พึ่ง โดยอ้างอิงเรื่อง พระธาตุเจดีย์ และ ปริโภคเจดีย์ แต่ความเป็นจริงคือ วัตถุรูปปั้น กับ พระธาตุเจดีย์ หรือ ปริโภคเจดีย์ ไม่เหมือนกันเลย และยังมีหลายพระสูตร หลายเรื่องมาก ที่ไม่สอดคล้อง แถมในปัจจุบัน รูปปั้นกลายเป็นธุรกิจพระเครื่องไปเลย
- ในพระไตรปิฎก มีเรื่องการโปรยดอกไม้ แต่โปรยใส่ทักขิไณยบุคคล ไม่มีเรื่องโปรยใส่พระภิกษุที่บวชใหม่ หรือ โปรยใส่พระภิกษุที่มาเดินเป็นขบวนอยู่บนท้องถนนแบบนั้น
ระวัง การอ้างพระสูตร ไม่สอดคล้องกับความเป็นจริง หรืออ้างเพื่อเป็นข้ออ้างบางอย่าง เป็นการกล่าวตู่พระพุทธเจ้า บาปมาก