หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 487 (เล่ม 91)

การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๒๒๕] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.
แม้ปัญหาวาระก็พึงให้พิสดาร.
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
อกุศลบท
[๒๒๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรม
ที่เป็นอกุศล ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรม
ที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๓. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรม
ที่เป็นอกุศล ที่เป็นเหตุ และธรรมที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย

487
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 488 (เล่ม 91)

การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๒๒๗] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.
สหชาตวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.
ปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๒๒๘] ๑. ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ธรรม
ที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย
๒. อารัมมณปัจจัย
[๒๒๙] ๑. ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ธรรม
ที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
๒. ธรรมที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่
ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.
๓. ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นเหตุ และธรรมที่เป็น
อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ
ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.

488
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 489 (เล่ม 91)

การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๒๓๐] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
อัพยากตบท
[๒๓๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ
อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
มี ๓ วาระ.
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๒๓๒] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.
นิสสยวาระก็ดี ปัญหาวาระก็ดี พึงให้พิสดาร.
เหตุทุกกุสลเติกนเหตุทุกนกุสลติกะ จบ

489
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 490 (เล่ม 91)

เหตุทุกเวทนาติกนเหตุทุกนเวทนาติกะ
(๑. เหตุทุกะ ๒. เวทนาติกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
สุขายเวทนายสัมปยุตตบท
[๒๓๓] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่
เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิด
ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. ธรรมที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรมที่ไม่ใช่
เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เกิด
ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๓. ธรรมที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่
เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่เป็นเหตุ และ
ธรรมที่เป็นสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๒๓๙] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.
สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ ปัญหาวาระก็ดี พึงให้พิสดาร.

490
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 491 (เล่ม 91)

ทุกขายเวทนายสัมปยุตตบท
[๒๓๕] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ทุกขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่
ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นทุกขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่เป็นเหตุ
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๒๓๖] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
พึงให้พิสดารทุกวาระ.
อทุกขมสุขาเวทนายสัมปยุตตบท
[๒๓๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อทุกขมสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม
ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอทุกขมสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม
ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๒๓๘] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
พึงให้พิสดารทุกวาระ.
เหตุทุกเวทนาติกนเหตุทุกนเวทนาติกะ จบ

491
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 492 (เล่ม 91)

เหตุทุกวิปากติกนเหตุทุกนวิปากติกะ
(๑. เหตุทุกะ ๓. วิปากติกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
วิปากบท
[๒๓๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่วิปากธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรม
ที่เป็นวิปากธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
วิปากธัมมบท
๑. ธรรมที่ไม่ใช่วิปากธัมมธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย
ธรรมที่เป็นวิปากธัมมธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
มี ๓ วาระ.
เนววิปากนวิปากธัมมบท
๑. ธรรมที่ไม่ใช่เนววิปากนวิปากธัมมธรรม ที่ไม่ใช่
ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นเนววิปากนวิปากธัมมธรรม ที่
ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
เหตุทุกวิปากติกนเหตุทุกนวิปากติกะ จบ

492
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 493 (เล่ม 91)

เหตุทุกอุปาทินนติกะ
นเหตุทุกนอุปาทินนติกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
อุปาทินนุปาทานิยบท
[๒๔๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อุปาทินนุปาทานิยธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ
อาศัยธรรมที่เป็นอุปทินนุปาทานิยธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
อนุปาทินนุปาทานิยบท
๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนุปาทินนุปาทานิยธรรม ที่ไม่ใช่
เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอนุปาทินนุปาทานิยธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
อนุปาทินนอนุปาทานิยบท
๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนุปาทินนอนุปาทานิยธรรมที่ไม่ใช่
เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอนุปาทินนอนุปาทานิยธรรม ที่เป็นเหตุ เกิด
ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
เหตุทุกอุปาทินนติกนเหตุทุกนอุปาทินนติกะ จบ

493
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 494 (เล่ม 91)

เหตุทุกสังกิลิฏฐติกะ
นเหตุทุกนสังกิลิฏฐติกะ
(๑. เหตุทุกะ ๕. สังกิลิฏฐติกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
สังกิลิฏฐสังกิเลสิกบท
[๒๔๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่สังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ
อาศัยธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
อสังกิลิฏฐสังกิเลสิกบท
๑. ธรรมที่ไม่ใช่อสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ที่ไม่ใช่
ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ที่
ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
อสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกบท
๑. ธรรมที่ไม่ใช่อสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ที่ไม่ใช่
เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ที่เป็นเหตุ
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
เหตุทุกสังกิลิฏฐติกฐติกนเหตุทุกนสังกิลิฏฐติกะ จบ

494
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 495 (เล่ม 91)

เหตุทุกวิตักกติกนเหตุทุกนวิตักกติกะ
(๑. เหตุทุกะ ๖. วิตักกติกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
สวิตักกสวิจารบท
[๒๔๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่สวิตักกสวิจารธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ
อาศัยธรรมที่เป็นสวิตัตกสวิจารธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะ-
เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
อวิตักกวิจารมัตตบท
๑. ธรรมที่ไม่ใช่อวิตักกวิจารมัตตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ
อาศัยธรรมที่เป็นอวิตักกวิจารมัตตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะ-
เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
อวิตักกอวิจารบท
๑. ธรรมที่ไม่ใช่อวิตักกอวิจารธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ๑
อาศัยธรรมที่เป็นอวิตักกอวิจารธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ
ปัจจัย มี ๓ วาระ.
เหตุทุกวิตักกติกนเหตุทุกนวิตักกติกะ จบ
๑. ม. นนเหตุ= ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ.

495
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 496 (เล่ม 91)

เหตุทุกปีติติกนเหตุทุกนปีติติกะ
(๑. เหตุทุกะ ๗. ปีติติกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
ปีติสหคตบท
[๒๔๓] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย
ธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
มี ๓ วาระ.
สุขสหคตบท
๑. ธรรมที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย
ธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
มี ๓ วาระ.
อุเบกขาสหคตบท
๑. ธรรมที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ
อาศัยธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะ-
เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
เหตุทุกปีตติกนเหตุทุกนปีติติกะ จบ

496