[๖๓] ๓๖. ธรรมที่ไม่ใช่สวิตักกสวิจารธรรม อาศัยธรรม
ที่เป็นสวิตักกสวิจารธรรม และธรรมที่เป็นอวิตักกวิจารมัตตธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ (วาระที่ ๓๖-๔๒)
[๖๔] ๔๓. ธรรมที่ไม่ใช่สวิตักกสวิจารธรรม อาศัยธรรม
ที่เป็นสวิตักกกสวิจารธรรม, ธรรมที่เป็นอวิตักกวิจารมัตตธรรม และ
ธรรมที่เป็นอวิตักกอวิจารธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
(วาระที่ ๔๓- ๔๙)
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๖๕] ในเหตุปัจจัย มี ๔๙ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๔๙ วาระ
ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๔๙ วาระ.
สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ ปัญหาวาระก็ดี พึงให้พิสดาร.
วิตักกติกนวิตักกติกะ จบ

๗. ปีติติกนปีติติกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๖๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
ปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. ธรรมที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
ปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๓. ธรรมที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
ปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๔. ธรรมที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม และธรรมที่ไม่ใช่
อุเบกขาสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
๕. ธรรมที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม และธรรมที่ไม่ใช่
อุเบกขาสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
๖. ธรรมที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม และธรรมที่ไม่ใช่
สุขสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย มี ๗ วาระ.

๗. ธรรมที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม, ธรรมที่ไม่ใช่สุข-
สหคตธรรม และธรรมที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม อาศัยธรรม
ที่เป็นปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
[๖๗] ๘. ธรรมที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
สุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ (วาระที ๘-๑๔)
[๖๘] ๑๕. ธรรมที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม อาศัยธรรม
ที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ
(วาระที่ ๑๕-๒๑)
[๖๙] ๒๒. ธรรมที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
ปีติสหคตธรรม และธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ
ปัจจัย มี ๗ วาระ (วาระที่ ๒๒-๒๘)
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๗๐] ในเหตุปัจจัย มี ๒๘ วาระ ในอารัมมณปัจจัยมี ๒๔ วาระ
ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๒๘ วาระ.
สหชาตวาระก็ดี สัมปยุตตวาระก็ดี ปัญหาวาระก็ดี พึงให้พิสดาร.
ปีติติกนปีติติกะ จบ

๘. ทัสสนติกนทัสสนติกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๗๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพธรรม อาศัยธรรม
ที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. ธรรมที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพธรรม อาศัยธรรม
ที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๓. ธรรมที่ไม่ใช่เนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพธรรม
อาศัยธรรมที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๔. ธรรมที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพธรรม และธรรม
ที่ไม่ใช่เนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
ทัสสเนนปหาตัพพธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๕. ธรรมที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพธรรม และธรรม
ที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพธรรม อาศัยธรรมที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพ-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ.

[๗๒] ๖. ธรรมที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพธรรม อาศัยธรรม
ที่เป็นภาวนายปหาตัพพธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ
(วาระที่ ๖-๑๐)
[๗๓] ๑๑. ธรรมที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพธรรม อาศัยธรรม
ที่เป็นเนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ
ปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑๑-๑๓)
[๗๔] ๑๔. ธรรมที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพธรรม อาศัย
ธรรมที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพธรรม และธรรมที่เป็นเนวทัสสเนนน-
ภาวนายปหาตัพพธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ )วาระที่
๑๔-๑๖)
[๗๕] ๑๗. ธรรมที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพธรรม อาศัย
ธรรมที่เป็นภาวนายปหาตัพพธรรม และธรรมที่เป็นเนวทัสสเนนน-
ภาวนายปหาตัพพธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่
๑๗-๑๙)
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๗๖] ในเหตุปัจจัย มี ๑๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑๙ วาระ.
สหชาตวาระก็ดี สัมปยุตตวาระก็ดี ปัญหาวาระก็ดี พึงให้พิสดาร.
ทัสสนติกนทัสสนติกะ จบ

๙. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ
นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๗๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัย
ธรรมที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๗๘] ในเหตุปัจจัย มี ๒๖ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๒๖ วาระ.
พึงให้พิสดารทุกวาระ.
ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกนทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ จบ

๑๐. อาจยคามิติกนอาจยคามิติกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๗๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
อาจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. ธรรมที่ไม่ใช่อปจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
อาจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๓. ธรรมที่ไม่ใช่เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศัย
ธรรมที่เป็นอาจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๔. ธรรมที่ไม่ใช่อปจยคามิธรรม และธรรมที่ไม่ใช่
เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอาจยคามิธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๕. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม และธรรมที่ไม่ใช่
อปจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอาจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย มี ๕ วาระ.
[๘๐] ๖. ธรรมที่ไม่ใช่อปจยคานิธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
อปจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๗. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
อปจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๘. ธรรมที่ไม่ใช่เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศัย
ธรรมที่เป็นอปจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๙. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม และธรรมที่ไม่ใช่
เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอปจยคามิธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๑๐. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม และธรรมที่ไม่ใช่
อปจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอปจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย มี ๕ วาระ.
[๘๑] ๑๑. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๑๒. ธรรมที่ไม่ใช่อปยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๑๓. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม และธรรมที่ไม่ใช่
อปจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็นเนวาจยคามินาปจยคามิธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
[๘๒] ๑๔. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
อาจยคามิธรรม และธรรมที่เป็นเนวาจยคามินาปจยคามิธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย

๑๕. ธรรมที่ไม่ใช่อปจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
อาจยคามิธรรม และธรรมทีเป็นเนวาจนยคามินาปจยคามิธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
๑๖. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม และธรรมที่ไม่ใช่
อปจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอาจยคามิธรรม และธรรมที่เป็น
เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
[๘๓] ๑๗. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
อปจยคามิธรรม และธรรมที่เป็นเนวาจยคามินาปจยคามิธรรม เกิด
ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๑๘. ธรรมที่ไม่ใช่อปจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็น
อปจยคามิธรรม และธรรมที่เป็นเนวาจยคามินาปจยคามิธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
๑๙. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม และธรรมที่ไม่ใช่
อปจยคามิธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอปจคามิธรรม และธรรมที่เป็น
เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๔] ในเหตุปัจจัย มี ๑๙ วาระ ฯลฯ
พึงให้พิสดารทุกวาระ
อาจยคามิติกนอาจยคามิติกะ จบ

๑๑. เสกขติกนเสกขติกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๘๕] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่เสกขธรรม อาศัยธรรมที่เป็นเสกข-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. ธรรมที่ไม่ใช่อเสกขธรรม อาศัยธรรมที่เป็นเสกข-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๓. ธรรมที่ไม่ใช่เนวเสกขานาเสกขธรรม อาศัยธรรม
ที่เป็นเสกขธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๔. ธรรมที่ไม่ใช่อเสกขธรรม และธรรมที่ไม่ใช่เนว-
เสกขานาเสกขธรรม อาศัยธรรมที่เป็นเสกขธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย
๕. ธรรมที่ไม่ใช่เสกขธรรม และธรรมที่ไม่ใช่อเสกข-
ธรรม อาศัยธรรมที่เป็นเสกขธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๕
วาระ.
[๘๖] ๖. ธรรมที่ไม่ใช่อเสกขธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอเสกข-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย