การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๕๐๐] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ ในสมนันตรปัจจัย
มี ๕ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.
ปัจจนียนัย
[๕๐๑] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมปัจจัย มี ๙ วาระ
ฯลฯ
อนุโลมปัจจนียนัย
[๕๐๒] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ... ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
[๕๐๓] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ... ฯสฯ
แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

เหตุวิปปยุตตบทปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๕๐๔] ๑. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ อาศัยเหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ อาศัยเหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๓. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ อาศัยเหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล และเหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. อารัมมณปัจจัย
[๕๐๕] ๑. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ อาศัยเหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๕๐๖] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจนียนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๕๐๗] ๑. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ อาศัยเหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย
๒. นอารัมมณปัจจัย
[๕๐๘] ๑. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ อาศัยเหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล เกิดขึ้น เพราะนอารัมมณปัจจัย
๒. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ อาศัยเหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ เกิดขึ้น เพราะนอารัมมณปัจจัย
๓. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ อาศัยเหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล และเหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ
เกิดขึ้น เพราะนอารัมมณปัจจัย
ปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนัยะ
[๕๐๙] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
ในนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในโนวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.
สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.

เหตุวิปปยุตตบทปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๕๑๐] ๑. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล เป็นปัจจัยแก่เหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย
๒. อารัมมณปัจจัย
[๕๑๑] ๑. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล เป็นปัจจัยแก่เหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย
๒. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล เป็นปัจจัยแก่เหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย
๓. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ เป็นปัจจัยแก่
เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย
๔. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ เป็นปัจจัยแก่
เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย
๓. อนันตรปัจจัย
[๕๑๒] ๑. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล เป็นปัจจัยแก่เหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย
๒. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล เป็นปัจจัยแก่เหตุ-
วิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย

๓. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ เป็นปัจจัยแก่
เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย
๔. เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ เป็นปัจจัยแก่
เหตุวิปปยุตตธรรมที่เป็นอกุศล ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๕๑๓] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ
ในอนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ ในสหชาตปัจจัย
มี ๓ วาระ ในอัญญมัญปัจจัย มี ๑ วาระ ในนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ ใน
อุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ ฯลฯ ในวิคตปัจจัย มี ๔ วาระ.
ปัจจนียนัย
[๕๑๔] ในนเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ
ฯลฯ
อนุโลมปัจจนียนัย
[๕๑๕] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ... ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
[๕๑๖] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ... ฯลฯ
แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.
กุสลติกเหตุสัมปยุตตทุกะ จบ

กุสลติกเหตุสเหตุกทุกะ
(๑. กุสลติกะ ๔. เหตุสเหตุกทุกะ)
เหตุสเหตุกบทปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๕๑๗] ๑. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุธรรมที่เป็น
กุศล อาศัยธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็นกุศล
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
อกุศล อาศัยธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็นอกุศล
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๓. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุธรรมที่เป็น
อัพยากตะ อาศัยธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
อัพยากตะ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๕๑๘] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจนียนัย
[๕๑๙] ในนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปาก-
ปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ.
สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.
เหตุสเหตุกบทปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๕๒๐] ๑. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
กุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
กุศล ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย
๒. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
อกุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
อกุศล ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย
๓. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
อัพยากตะ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรม
ที่เป็นอัพยากตะ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๒. อารัมมณปัจจัย
[๕๒๑] ๑. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
กุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
กุศล ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย
๒. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุธรรมที่เป็น
กุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
อกุศล ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย
๓. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
กุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
อัพยากตะ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย
๔. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
อกุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
อกุศล ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.
๗. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
อัพยากตะ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรม
ที่เป็นอัพยากตะ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.
๓. อธิปติปัจจัย
[๕๒๒] ๑. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
กุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรมที่เป็น
กุศล ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ.

๒. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรมและสเหตุกธรรมที่เป็น
อกุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรมและสเหตุกธรรมที่เป็น
อกุศล ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย
๓. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรมและสเหตุกธรรมที่เป็น
อัพยากตะ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรมและสเหตุกธรรม
ที่เป็นอัพยากตะ ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๕๒๓] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ ในสมนันตรปัจจัย
มี ๕ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ
ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.
ปัจจนียนัย
[๕๒๔] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ฯลฯ
อนุโลมปัจจนียนัย
[๕๒๕] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ... ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
[๕๒๖] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ... ฯลฯ
แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

สเหตุกนเหตุบบทปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๕๒๗] ๑. ธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม แต่ไม่ใช่เหตุธรรมที่เป็น
กุศล อาศัยธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม แต่ไม่ใช่เหตุธรรมที่เป็นกุศล
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. ธรรมที่เป็นสเหตุกธรรน แต่ไม่ใช่เหตุธรรมที่เป็น
กุศล อาศัยธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม แต่ไม่ใช่เหตุธรรมที่เป็นอกุศล
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๓. ธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม แต่ไม่ใช่เหตุธรรมที่เป็น
อัพยากตะ อาศัยธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม แต่ไม่ใช่เหตุธรรมที่เป็น
อัพยากตะ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๕๒๘] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.
ปัจจนียนัย
[๕๒๙] ในนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๓
วาระ ฯลฯ
สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.