อกุศลบทปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๙๑๒] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่
อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.
๒. อารัมมณปัจจัย
[๙๑๓] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่
อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย
มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑-๒-๓)
๔. อกุศลธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่
อกุศลธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย
มี ๓ วาระ (วาระที่ ๔-๕-๖)
๗. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม และอกุศลธรรม
ที่เป็นอเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วย
อำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗-๘-๙)
๓. อธิปติปัจจัย
[๙๑๔] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่
อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย
มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ และ สหชาตาธิปติ ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๙๑๕] ในเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ใน
อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี
๙ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๕ วาระ ใน
นิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๙
วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ในอินทริย-
ปัจจัย มี ๓ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๓ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๓ วาระ ใน
สัมปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๕ วาระ ในนัตถิปัจจัย มี ๙
วาระ ในวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ.
ปัจจนียนัย
การยกปัจจัยในปัจจนียะ
[๙๑๖] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่
อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย, เป็น
ปัจจัย ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของ
อุปนิสสยปัจจัย.
การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๙๑๗] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ

อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๙๑๘] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ... ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๙๑๙] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ... ฯลฯ
อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลม
นัยก็ดี แห่งปัญหาวาระในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.
อัพยากตบทปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๙๒๐] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอัพยากต-
ธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
(วาระที่ ๑-๒-๓)
๔. อัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอัยากต-
ธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาร
(วาระที่ ๔-๘-๖)

๗. อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอัพยากต-
ธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม และอัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗-๘-๙)
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๙๒๐] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ ใน
อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ ในสมนันตรปัจจัย
มี ๔ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๖ วาระ ฯลฯ
ในปุเรชาตปัจจัย มี ๒ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ ในกัมมปัจจัย มี
๙ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในวิปปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.
ปัจจนียนีย
๑. นเหตุปัจจัย
[๙๒๒] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอัพยากต-
ธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย
๒. นอารัมมณปัจจัย
[๙๒๓] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอัพยากต-
ธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะนอารัมมณปัจจัย

๒. อัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอัพยากต-
ธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะนอารัมมณปัจจัย
๓. อัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอัพยากต-
ธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม และอัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เกิด
ขึ้น เพราะนอารัมมณปัจจัย
๓. นอธิปติปัจจัย
[๙๒๔] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอัพยากต-
ธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะนอธิปติปัจจัย ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๙๒๕] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
ในนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ ในนสมนันตร-
มี ๓ วาระ ในนอัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอาเสวน-
ปัจจัย มี ๙ วาระ ในนกัมมปัจจัย มี ๒ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๕ วาระ
ในนอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอินทริยปัจจัย มี ๑ วาระ ในนฌานปัจจัย
มี ๑ วาระ ในนมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ ในนสัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ในน
วิปปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ ในโนนัตถิปัจจัย มี ๓ วาระ ในโนวิคตปัจจัย มี
๓ วาระ.

อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๙๒๖] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ... ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๙๒๗] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ... ฯลฯ
สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี
สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.
อัพยากตบทปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
เหตุปัจจัย
[๙๒๘] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่
อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
๒. อารัมมณปัจจัย
[๙๒๙] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่
อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๙๓๐] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ ใน
อธิปติปัจจัย มี ๔ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี
๔ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๗ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๖ วาระ ใน
นิสสยปัจจัย มี ๗ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ ในปุเรชาตปัจจัย มี
๒ วาระ ในปัจฉาชาตปัจจัย มี ๒ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ ใน
กัมมปัจจัย มี ๔ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๔ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๔
วาระ ในอินทริยปัจจัย มี ๔ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๔ วาระ ในมัคคปัจจัย
มี ๓ วาระ ในสัมปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ ในวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ใน
อัตถิปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๗ วาระ.
ปัจจนียนัย
การยกปัจจัยในปัจจนียะ
[๙๓๑] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่
อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย,
เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของ
อุปนิสสยปัจจัย.
การนับจำนวนในปัจจนียะ
[๙๓๒] ในนเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ
ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๙๓๓] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ... ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๙๓๔] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ... ฯลฯ
อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียา-
นุโลมนัยก็ดี แห่งปัญหาวาระ ในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.
สเหตุกทุกกุสลติกะ จบ

เหตุสัมปยุตตทุกกุสลติกะ
(๑. เหตุสัมปยุตตทุกะ ๓. กุสลติกะ)
กุศลบทปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๙๓๕] ๑. กุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม อาศัยกุศล-
ธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๙๓๖] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ใน
อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ.
ปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๙๓๗] ในนอธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๑ วาระ
ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ ในนกัมม-
ปัจจัย มี ๑ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๑ วาระ.
อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๙๓๘] เพราะเหตุปัจจัย ในนอธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๙๓๙] เพราะนอธิปติปัจจัย ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ. . . ฯลฯ
สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี
สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.
กุศลบทปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๙๔๐] ๑. กุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่
กุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๙๔๑] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ใน
อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๑ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี
๑ วาระ ฯลฯ ในกัมมปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในอวคตปัจจัย มี ๑ วาระ.
ปัจจนียนัย
การยกปัจจัยในปัจจนียะ
[๙๔๒] ๑. กุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตตธรรม เป็นปัจจัยแก่
กุสลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย,