อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๑๒๒] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ... ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๑๒๓] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ... ฯลฯ
อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลม
นัยก็ดี แห่งปัญหาวาระ ในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.
เหตุทุกเวทนาติกะ จบ

เหตุทุกวิปากติกะ
(๑. เหตุทุกะ ๓. วิปากติกะ)
วิปากบทปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๑๒๔] ๑. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยวิปากธรรมที่เป็นเหตุ
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. วิปากธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยวิปากธรรมที่เป็น
เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๓. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ และวิปากธรรมที่ไม่ใช่เหตุ
ทั้งหลาย อาศัยวิปากธรรมที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๔. วิปากธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยวิปากธรรมที่ไม่ใช่
เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
๗. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยวิปากธรรมที่เป็นเหตุ
และวิปากธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๑๒๕] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ใน
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี
๙ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๙ วาระ ใน

นิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในปุเรชาติปัจจัย มี
๙ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ ในอาหาร-
ปัจจัย มี ๙ วาระ ในอินทริยปัจจัย มี ๙ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๙ วาระ
ในมัคคปัจจัย มี ๙ วาระ ในสัมปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิปปยุตตปัจจัย
มี ๙ วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ ในนัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิคต-
ปัจจัย มี ๙ วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.
ปัจจนียนัย
๑. นเหตุปัจจัย
[๑๒๖] ๑. วิปากธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยวิปากธรรมที่ไม่ใช่
เหตุ เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย
๒. นอธิปติปัจจัย
[๑๒๗] ๑. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยวิปากธรรมที่เป็นเหตุ
เกิดขึ้น เพราะนอธิปติปัจจัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียนัย
[๑๒๘] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ใน
นปุเรชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอาเสวน-
ปัจจัย มี ๙ วาร ในนฌานปัจจัย มี ๑ วาระ ในนมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ
ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ.

อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๑๒๙] เพราะเหตุปัจจัย ในอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๑๓๐] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ
สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี
สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.
วิปากบทปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๑๓๑] ๑. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม
ที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
[๑๓๒] ๑. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม
ที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.
๔. วิปากธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม
ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.
๗. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ และวิปากธรรมที่ไม่ใช่เหตุ
ทั้งหลาย เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของ
อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ได้แก่ตทารัมมณะเท่านั้น.

๓. อธิปติปัจจัย
[๑๓๓] ๑. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม
ที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ได้แก่ที่เป็น สหชา-
ตาธิปติ เท่านั้นที่เป็น อารัมมณาธิปติ ไม่มี ฯลฯ
๙. อุปนิสสยปัจจัย
[๑๓๔] ๑. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม
ที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย
มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อนันตรูปนิสสยะ และ ปกตูปนิสสยะ
๒. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม
ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย
มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อนันตรูปนิสสยะ และ ปกตูปนิสสยะ
๓. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม
ที่เป็นเหตุ และวิปากธรรมที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอุปนิสสย-
ปัจจัย
มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อนันตรูปนิสสยะ และ ปกตูปนิสสยะ
๔. วิปากธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม
ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย
มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อนันตรูปนิสสยะ และ ปกตูปนิสสยะ ฯลฯ
นอกจากนี้ เป็น อนันตรูปนิสสยะ และ ปกตูปนิสสยะ ๒ อย่างเท่านั้น.

๑๐. กัมมปัจจัย
[๑๓๕] ๑. วิปากธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม
ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ เป็นสหชาตกัมมะ
เท่านั้น.
๑๑. วิปากปัจจัย
[๑๓๖] ๑. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม
ที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ.
๑๒. อาหารปัจจัย
[๑๓๗] ๑. วิปากธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม
ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอาหารปัจจัย
ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๑๓๘] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ใน
อธิปติปัจจัย มี ๖ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๙
วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๙ วาระ ในนิสสย-
ปัจจัย มี ๙ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
ในวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ในอินทริยปัจจัย มี
๙ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๓ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๙ วาระ ในสัมปยุตต-

ปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ ในนัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ ใน
วิคตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.
ปัจจนียนัย
การยกปัจจัยในปัจจนียะ
[๑๓๙] ๑. วิปากธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม
ที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของ
สหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย.
ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๑๔๐] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมณปัจจัย มี ๙ วาระ
... ฯลฯ
อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๑๔๑] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ. . . ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๑๔๒] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ... ฯลฯ
อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัย ปัจจนียานุโลมนัย
ก็ดี แห่งปัญหาวาระในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.

วิปากธัมมบทปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๑๔๓] ๑. วิปากธัมมธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยวิปากธัมมธรรม
ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. วิปากธัมมธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยวิปากธัมมธรรม
ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๓. วิปากธัมมธรรมที่เป็นเหตุ และวิปากธัมมธรรม
ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยวิปากธัมมธรรมที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ
ปัจจัย
๔. วิปากธัมมธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยวิปากธัมมธรรม
ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๔-๕-๖)
๗. วิปากธัมมธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยวิปากธัมมธรรม
ที่เป็นเหตุ และวิปากธัมมธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗-๘-๙)
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๑๔๔] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในกัมมปัจจัย มี ๙ วาระ ในอาหารปัจจัย
มี ๙ วาระ ในอินทริยปัจจัย มี ๙ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๙ วาระ ในมัคค-

ปัจจัย มี ๙ วาระ ในสัมปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิปปยุตตปัจจัย มี ๙
วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ ในนัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิคตปัจจัย มี
๙ วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.
ปัจจนียนัย
๑. นเหตุปัจจัย
[๑๔๕] ๑. วิปากธัมมธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยวิปากธัมมธรรม
ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย
๒. นอธิปติปัจจัย
[๑๔๖] ๑. วิปากธัมมธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยวิปากธัมมธรรม
ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ.
๓. นปุเรชาตปัจจัย ฯลฯ ๕. นอาเสวนปัจจัย
[๑๔๗] ๑. วิปากธัมมธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยวิปากธัมมธรรม
ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะนปุเรชาตปัจจัย มี ๙ วาระ.
เพราะนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ.
เพราะนอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ.
๖. กัมมปัจจัย
[๑๔๘] ๑. วิปากธัมมธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยวิปากธัมมธรรม
ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะนกัมมปัจจัย

๒. วิปากธัมมธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยวิปากธัมมธรรม
ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะนกัมมปัจจัย
๓. วิปากธัมมธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยวิปากธัมมธรรม
ที่เป็นเหตุ และวิปากธัมมธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะนกัมม-
ปัจจัย ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๑๔๙] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ใน
นปุเรชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอาเสวน-
ปัจจัย มี ๙ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ
ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๑๕๐] เพราะเหตุปัจจัย ในนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ...ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๑๕๑] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ... ฯลฯ
สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี
สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.