อกุศลบท
[๘๓๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมป-
ยุตตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นสุขายเวทนายสัมปยุตต-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ.
๘. ฯลฯ อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นทุกขาย-
เวทนายสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ.
๑๕. ฯลฯ อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอทุกขม-
สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ.
รวม ๒๑ วาระ
ปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
๑. อารัมมณปัจจัย
อัพยากตบท
[๘๓๙] ๑. ธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นสุขายเวทนายสัมป-
ยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่สุขาย-
เวทนายสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๒๑ วาระ.
สำหรับบทที่ว่า อัพยากตธรรมเกิดขึ้น บทเดียวเท่านั้น มี ๓ วาระ
เมื่อเปลี่ยนแปลงไปตามแนวเวทนา ได้ ๒๑ วาระ พึงแจกตามมูล คือ
ทุกขายเวทนายสัมปยุตตอัพยากตมูล ๑ อทุกขมสุขายเวทนายสัมปยุตตมูล ๑
เวทนาติกกุสลติกนเวทนาติกนกุสลติกะ จบ

วิปากติกกุสลติกนวิปากติกนกุสลติกะ
(๓. วิปากติกะ ๑. กุสลติกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
กุศลบท
[๘๔๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่วิปากธัมมธรรม อาศัย
ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นวิปากธัมมธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๔๑] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อกุศลบท
[๘๔๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่วิปากธัมมธรรม
อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นวิปากธัมมธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ
ปัจจัย
ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๔๓] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ

ปัจจยวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
อัพยากตบท
[๘๔๔] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่เนววิปากนวิปาก-
ธัมมธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นเนววิปากนวิปากธัมม-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๔๕] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
วิปากติกกุสลติกนวิปากติกนกุสลติกะ จบ
อุปาทินนติกกุสลติกนอุปาทินนติกนกุสลติกะ
(๔. อุปาทินนติกะ ๑. กุสลติกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
กุศลบท
[๘๔๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อุปาทินนุปาทานิย-
ธรรม อาศัยกุศลธรรมที่เป็นอนุปาทินนุปาทานิยธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๔. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อนุปาทินนอนุปาทา-
นิยธรรม อาศัยกุศลธรรมที่เป็นอนุปาทินนอนุปาทานิยธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๔๗] ในเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ ฯลฯ
อกุศลบท
[๘๔๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อุปาทินนุปาทานิย-
ธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นอนุปาทินนุปาทานิยธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๔๙] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ
อัพยากตบท
[๘๕๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่อุปาทินนุปาทา-
นิยธรรม อาศัยอัพยากตธรรมที่เป็นอุปาทินนุปาทานิยธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๕๑] ในเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ
อุปาทินนติกกุสลติกนอุปาทินนติกนกุสลติกะ จบ

สังกิลิฏฐติกกุสลติกนสังกิลิฏฐติกนกุสลติกะ
(๕. สังกิลิฏฐติกะ ๑. กุสลติกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
กุศลบท
[๘๕๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สังกิลิฏฐสังกิเลสิก-
ธรรม อาศัยกุศลธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
๔. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อสังกิลิฏฐอสังกิเลสิก-
ธรรม อาศัยกุศลธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๕๓] ในเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ ฯลฯ
อกุศลบท
[๘๕๔] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สังกิลิฏฐสังกิเลสิก-
ธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๕๕] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ

ปัจจยวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
อัพยากตบท
๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตธรรม ที่ไม่ใช่อสังกิลิฏฐ-
สังกิเลสิกธรรม อาศัยอัพยากตธรรม ที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิก-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
ในเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๖ วาระ
สังกิลิฏฐติกกุสลติกนสังกิลิฏฐติกนกุสลติกะ จบ
สวิตักกติกกุสลติกนสวิตักกติกนกุสลติกะ
(๖. สวิตักกติกะ ๑. กุสลติกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
กุศลบท
[๘๕๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สวิตักกสวิจารธรรม
อาศัยกุศลธรรมที่เป็นสวิตักกสวิจารธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
มี ๓ วาระ.
๔. ธรรมที่ไม่ใช่กุศลที่ไม่ใช่อวิตักกวิจารมัตตธรรม
อาศัยกุศลธรรมที่เป็นอวิตักกวิจารมัตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ
ปัจจัย ฯลฯ
ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๕๗] ในเหตุปัจจัย มี ๑๕ วาระ ฯลฯ

อกุศลบท
[๘๕๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สวิตักกสวิจารธรรม
อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นสวิตักกสวิจารธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๕๙] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ
สวิตักกติกกุสลติกนสวิตักกติกนกุสลติกะ จบ
ปีติติกกุสลติกนปีติติกนกุสลติกะ
(๗. ปีติติกะ ๑. กุสลติกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
กุศลบท
[๘๖๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม อาศัย
กุศลธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ.
๘. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม อาศัย
กุศลธรรม ที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ.
ในอุเบกขาสหคตบท มี ๗ วาระ เหมือนกับเวทนาติกะ.
ปีติติกกุสลติกนปีติติกนกุสลติกะ จบ

สนิทัสสนติกกุสลติกนสนิทัสสนติกนกุสลติกะ
(๒๒. สนิทัสสนติกะ ๑. กุสลติกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
กุศลบท
[๘๖๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆ-
ธรรม อาศัยกุศลธรรม ที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย
๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สนทัสสนสัปปฏิฆ-
ธรรม อาศัยกุศลธรรม ที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย ฯลฯ
๖. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สนิทัสสนสัปปฏิฆ-
ธรรม และธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อนิทัสสนสัปปฏิฆธรรม อาศัย
กุศลธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๖๒] ในเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ ฯลฯ
อกุศลบท
[๘๖๓] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆ-
ธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สนิทัสสนสัปปฏิฆ-
ธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย ฯลฯ
๖. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สนิทัสสนสัปปฏิฆ-
ธรรม และธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อนิทัสสนสัปปฏิฆธรรม
อาศัยอกุศลธรรนที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ
ปัจจัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๖๔] ในเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๖ วาระ.
ปัจจยวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
อัพยากตบท
[๘๖๕] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่สนิทสสน-
สัปปฏิฆธรรม อาศัยอัพยากตธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่อนิทัสสน-
สัปปฏิฆธรรม อาศัยอัพยากตธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๓. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่สนิทัสสนสัป-
ปฏิฆธรรม และธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่อนิทัสสนสัปปฏิฆ-
ธรรม อาศัยอัพยากตธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๖๖] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.
สนิทัสสนติกกุสลติกนสนิทัสสนติกนกุสลติกะ จบ
สนิทัสสนติกเวทนาติกนสนิทัสสนติกนเวทนาติกะ
(๒๒. สนิทัสสนติกะ ๒. เวทนาติกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
สุขายเวทนายสัมปยุตตบท
[๘๖๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่
ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม อาศัยสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม
ที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย ฯลฯ