No Favorites




หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 347 (เล่ม 91)

ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่อาสวธรรม ที่ไม่ใช่
สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่สาสวธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อนาสวธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อาสวสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่สรณ-
ธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อาสววิปปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่สรณ-
ธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อาสวธรรม และไม่ใช่อนาสวธรรม
ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อนาสวธรรม และธรรมที่ไม่ใช่
ธรรมที่ไม่ใช่อาสวธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อาสวธรรม และไม่ใช่อาสววิปป-
ยุตตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อาสววิปปยุตตธรรม และธรรม
ที่ไม่ใช่ธรรม ที่ไม่ใช่อาสวธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อาสววิปปยุตตธรรม และไม่ใช่
สาสวธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ

347
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 348 (เล่ม 91)

ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อาสววิปปยุตตธรรม และไม่ใช่
อนาสวธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
นสรณทุกโนอาสวโคจฉกทุกะ จบ
นสรณทุกฉโคจฉกทุกะ
(๑๐๐. นสรณทุกะ ๒๐.-๕๔. ฉโคจฉกทุกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๕๑๓] ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่สัญโญชนธรรม ที่ไม่ใช่
สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่โอฆธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่โยคธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่นีวรณธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
นสรณทุกฉโคจฉกทุกะ จบ

348
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 349 (เล่ม 91)

นสรณทุกมหันตรทุกะ
(๑๐๐. นสรณทุกะ ๕๕.-๖๘. มหันตรทุกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๕๑๔] ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่สารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่
สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่จิตตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่เจตสิกธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่จิตตสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่สรณ-
ธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐธรรม ที่ไม่ใช่สรณ-
ธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่จิตตสมุฏฐานธรรม ที่ไม่ใช่สรณ-
ธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่จิตตสหภูธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ

349
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 350 (เล่ม 91)

ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่จิตตานุปริวัตติธรรม ที่ไม่ใช่สรณ-
ธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม ที่ไม่ใช่
สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานสหภูธรรม ที่
ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานานุปริวัตติ-
ธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อัชฌัตติกธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่พาหิรธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อุปาทินนธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อนุปาทินนธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
นสรณทุกมหันตรทุกะ จบ

350
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 351 (เล่ม 91)

นสรณทุกทวิโคจฉกทุกะ
(๑๐๐. นสรณทุกะ ๖๙.-๘๒. ทวิโคจฉกทุกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๕๑๕] ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อุปาทานธรรม ที่ไม่ใช่สรณ-
ธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่กิเลสธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
นสรณทุกทวิโคจฉกทุกะ จบ
นสรณทุกปิฏฐิทุกะ
(๑๐๐. นสรณทุกะ ๘๓.-๙๙. ปิฏฐิทุกะ)
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๕๑๖] ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพธรรม ที่
ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ

351
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 352 (เล่ม 91)

ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ธรรม ที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพ-
ธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพธรรม ที่ไม่ใช่
สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ธรรม ที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพ-
ธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม ที่
ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ธรรม ที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพ-
เหตุกธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ที่
ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ธรรม ที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพ-
เหตุกธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่สวิตักกธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อวิตักกธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่สวิจารธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ

352
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 353 (เล่ม 91)

ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อวิจารธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่สัปปีติกธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อัปปีติกธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ธรรม ที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม ที่
ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม ที่
ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม ที่ไม่ใช่สรณ-
ธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรมที่
ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่กามาวจรธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ

353
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 354 (เล่ม 91)

ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ธรรม ที่ไม่ใช่กามาวจรธรรม ที่
ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่รูปาวจรธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ธรรม ที่ไม่ใช่รูปาวจรธรรม ที่
ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อรูปาวจรธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ธรรม ที่ไม่ใช่อรูปาวจรธรรม ที่
ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ปริยาปันนธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อปริยาปันนธรรม ที่ไม่ใช่สรณ-
ธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่นิยยานิกธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อนิยยานิกธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่นิยตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ
ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อนิยตธรรมที่ไม่ใช่สรณธรรม ฯลฯ

354
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 355 (เล่ม 91)

สอุตตรบทปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๕๑๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่สอุตตรธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
อาศัยธรรมที่ไม่ใช่สอุตตรธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย.
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๕๑๘] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.
พึงให้พิสดารทุกวาระ.
อนุตตรบทปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๕๐๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.
๒. ธรรมที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม ที่ไม่ใช่อรณธรรม
อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม ที่ไม่ใช่อรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย.
๓. ธรรมที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม ที่ไม่ใช่อรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย.

355
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ – หน้าที่ 356 (เล่ม 91)

๔. ธรรมที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
และธรรมที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม ที่ไม่ใช่อรณธรรม อาศัยธรรม
ที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม ที่ไม่ใช่อรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๕. ธรรมที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม
อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม และธรรม
ที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม ที่ไม่ใช่อรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๕๒๐] ในเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ.
พึงให้พิสดารทุกวาระ.
สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี
สัมปยุตตวาระก็ดี ปัญหาวาระก็ดี พึงให้พิสดาร
ปัจจนียทุกทุกปัฏฐาน จบ
อรรถกถาปัจจนียปัฏฐาน
บัดนี้ เพื่อจะแสดง ปัจจนียปัฏฐาน ซึ่งมีชื่ออันได้แล้ว เพราะเป็น
ธรรมตรงกันข้าม ด้วยอำนาจเป็นปฏิปักษ์ต่อบททั้งหลายมีกุศลเป็นต้น พระ-
ผู้มีพระภาคจึงทรงเริ่มคำว่า นกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
เหตุปจฺจยา ดังนี้เป็นต้น.
บรรดาบทเหล่านั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงห้ามความที่กุศลเป็นปัจจัย
ด้วยคำว่า นกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ทรงห้ามการเกิดขึ้นแห่งกุศล ด้วยคำว่า
นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เพราะฉะนั้น ผู้ศึกษาพึงทราบปัญหาและ

356