๓๐. นคันถคันถสัมปยุตตทุกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๑๑๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม และไม่ใช่คันถวิปปยุตต-
ธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม และไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๒. ธรรมที่ไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม และไม่ใช่ธรรม
ที่ไม่ใช่คันถธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม และไม่ใช่คันถ-
วิปปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๓. ธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม และไม่ใช่คันถวิปปยุตต-
ธรรม และธรรมที่ไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม และไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่
คันถธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม และไม่ใช่คันถวิปปยุตต-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๔. ธรรมที่ไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม และไม่ใช่ธรรม
ที่ไม่ใช่คันถธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม และไม่ใช่
ธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.

๕. ธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม และไม่ใช่คันถวิปปยุตต-
ธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม และไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่
คันถธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๖. ธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม และไม่ใช่คันถวิปปยุตต-
ธรรม และธรรมที่ไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม และไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่
คันถธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม และไม่ใช่ธรรม
ที่ไม่ใช่คันถธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๗. ธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม และไม่ใช่คันถวิปปยุตต-
ธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม และไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม
และธรรมที่ไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม และไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่คันถ-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๘. ธรรมที่ไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม และไม่ใช่ธรรม
ที่ไม่ใช่คันถธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม และไม่ใช่คันถ-
วิปปยุตตธรรม และธรรมที่ไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรมและไม่ใช่ธรรม
ที่ไม่ใช่คันถธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๙. ธรรมที่ไม่ใช่คันถธรรม และไม่ใช่คันถวิปปยุตต-
ธรรม และธรรมที่ไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม และไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่
คันถธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่คันธรรม และไม่ใช่คันถวิปปยุตต-
ธรรม และธรรมที่ไม่ใช่คันถวิปปยุตตธรรม และไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่
คันถธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๑๑๓] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาร ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.
พึงให้พิสดารทุกวาระ.
นคันถคันถสัมปยุตตทุกะ จบ
๓๑. คันถวิปปยุตตนคันถนิยทุกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๑๑๔] ๑. ธรรมที่เป็นคันถวิปปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่คันถนิย-
ธรรม อาศัยธรรมที่เป็นคันวิปปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่คันถนิยธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๒. ธรรมที่เป็นคันถวิปปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่อคันถ-
นิยธรรม อาศัยธรรมที่เป็นคันถวิปปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่คันถนิย-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๓. ธรรมที่เป็นคันถวิปปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่คันถนิย-
ธรรม และธรรมที่เป็นคันถวิปปยุตธรรม แต่ไม่ใช่อคันถนิยธรรม
อาศัยธรรมที่เป็นคันถวิปปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่คันนิยธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย.

๔. ธรรมที่เป็นคันถวิปปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่อคันถ-
นิยธรรม อาศัยธรรมที่เป็นคันถวิปปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่อคันถนิย-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๑๑๕] ในเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ
ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ.
พึงให้พิสดารทุกวาระ.
คันถวิปปยุตตนคันถนิยทุกะ จบ
๓๒-๔๙. โนโอฆโยคนีวรณโคจฉกทุกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๑๑๖] ๑. ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่โอฆธรรม ฯลฯ
๒. ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่โยคธรรม ฯลฯ
การจำแนกวาระในโอฆโคจฉกะ และโยคโคจฉกะ เหมือนกับ
การจำแนกวาระในอาสวโคจฉกะ.

๓. ฯลฯ อาศัยธรรมที่ไม่ใช่นีวรณธรรม ฯลฯ
การจำแนกวาระในนีวรณโคจฉกะ เหมือนกับการจำแนกวาระใน
สัญโญชนโคจฉกะ.
นโอฆโยคนีวรณโคจฉกทุกะ จบ
๕๐-๕๕. โนปรามาสโคจฉกทุกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๑๑๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
ปรามาสธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย ฯลฯ
๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปรามัฏฐธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
ปรามัฏฐธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย ฯลฯ
๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปรามาสสัมปยุตตธรรม อาศัยธรรม
ที่ไม่ใช่ปรามาสสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม และไม่ใช่อปรามัฏฐ-
ธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม และไม่ใช่อปรามัฏฐธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
๒. ธรรมที่ไม่ใช่อปรามัฏฐธรรม และไม่ใช่ธรรม
ที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม และไม่ใช่
อปรามัฏฐธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.

๓. ธรรมที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม และไม่ใช่อปรามัฏฐ-
ธรรม และธรรมที่ไม่ใช่อปรามัฏฐธรรม และไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่
ปรามาสธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๔. ธรรมที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม และไม่ใช่อปรามัฏฐ-
ธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อปรามัฏฐธรรม และไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่
ปรามาสธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๕. ธรรมที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม และไม่ใช่อปรามัฏฐ-
ธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม และไม่ใช่อปรามัฏฐธรรม,
ธรรมที่ไม่ใช่อปรามัฏฐธรรม และไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
ฯลฯ
โนปรามาสโคจฉกทุกะ จบ
๕๕. นสารัมมณทุกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๑๑๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่สารัมมณธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
สารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๒. ธรรมที่ไม่ใช่อนารัมมณธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
สารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.

๓. ธรรมที่ไม่ใช่สารัมมณธรรม และไม่ใช่อนารัมมณ-
ธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่สารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๔. ธรรมที่ไม่ใช่อนารัมมณธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
อนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๕. ธรรมที่ไม่ใช่สารัมมณธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
อนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๖. ธรรมที่ไม่ใช่สารัมมณธรรม และไม่ใช่อนา-
รัมมณธรรม อาศัยธรรมที่มิใช่อนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย.
๗. ธรรมที่ไม่ใช่สารัมมณธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
สารัมมณธรรม และไม่ใช่อนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๘. ธรรมที่ไม่ใช่อนารัมมณธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
สารัมมณธรรม และไม่ใช่อนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๙. ธรรมที่ไม่ใช่สารัมมณธรรม และไม่ใช่อนา-
รัมมณธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่สารัมมณธรรม และไม่ใช่อนา-
รัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๑๑๙] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.
พึงให้พิสดารทุกวาระ.
นสารัมมณทุกะ จบ

๕๖. นจิตตทุกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๑๒๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่จิต อาศัยธรรมที่ไม่ใช่จิต เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย.
๒. ธรรมที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่จิต อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
จิต เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๓. ธรรมที่ไม่ใช่จิต และธรรมที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่
จิต อาศัยธรรมที่ไม่ใช่จิต เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๔. ธรรมที่ไม่ใช่จิต อาศัยธรรมที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่
จิต เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๕. ธรรมที่ไม่ใช่จิต อาศัยธรรมที่ไม่ใช่จิต และ
ธรรมที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่จิต เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๑๒๑] ในเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ ในปัจจัยทั้งปวง มี ๕ วาระ.
พึงให้พิสดารทุกวาระ.
นจิตตทุกะ จบ

๕๗. นเจตสิกทุกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๑๒๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่เจตสิกธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
เจตสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๒. ธรรมที่ไม่ใช่อเจตสิกธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
เจตสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๓. ธรรมที่ไม่ใช่เจตสิกธรรม และไม่ใช่อเจตสิก-
ธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่เจตสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๔. ธรรมที่ไม่ใช่อเจตสิกธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
อเจตสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๕. ธรรมที่ไม่ใช่เจตสิกธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
อเจตสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๖. ธรรมที่ไม่ใช่เจตสิกธรรม และไม่ใช่อเจตสิก-
ธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่อเจตสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๗. ธรรมที่ไม่ใช่เจตสิกธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
เจตสิกธรรม และไม่ใช่อเจตสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.

๘. ธรรมที่ไม่ใช่อเจตสิกธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
เจตสิกธรรม และไม่ใช่อเจตสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
๙. ธรรมที่ไม่ใช่เจตสิกธรรมและไม่ใช่อเจตสิกธรรม
อาศัยธรรมที่ไม่ใช่เจตสิกธรรม และไม่ใช่อเจตสิกธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย.
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๑๒๓] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.
พึงให้พิสดารทุกวาระ.
นเจตสิกทุกะ จบ
๕๘. นจิตตสัมปยุตตทุกะ
ปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๑๒๔] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่จิตตสัมปยุตตธรรม อาศัยธรรมที่
ไม่ใช่จิตตสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.
คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยธรรมที่เป็นจิต.