No Favorites




หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ – หน้าที่ 268 (เล่ม 90)

๗. อัชฌัตตธรรมที่เป็นเหตุ และอัชฌัตตธรรมที่
ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่อัชฌัตตธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของ
อธิปติปัจจัย
มีอย่างเดียว คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗-
๘-๙)
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๒๓] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสมนันตรปัจจัย
มี ๙ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๙ วาระ
ในนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในปุเรชาตปัจจัย
มี ๓ วาระ ในปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ ใน
กัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๓ วาระ
ในอินทริยปัจจัย มี ๙ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๓ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๙
วาระ ในสัมปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัตถิ-
ปัจจัย มี ๙ วาระ ในนัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ ใน
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.
ปัจจนียนัย
การยกปัจจัยในปัจจนียะ
[๘๒๔] ๑. อัชฌัตตธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่อัชฌัตต-
ธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจ
ของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย ฯลฯ

268
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ – หน้าที่ 269 (เล่ม 90)

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๘๒๕] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ฯลฯ
อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๘๒๖] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๘๒๗] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ... ฯลฯ
อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลม-
นัยก็ดี แห่งปัญหาวาระ ในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.
พหิทธาบทปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๘๒๘] ๑. พหิทธาธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยพหิทธาธรรมที่เป็น
เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

269
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ – หน้าที่ 270 (เล่ม 90)

การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๒๙] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ฯลฯ ในกัมมปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย
มี ๙ วาระ.
ปัจจนียนัย
๑. นเหตุปัจจัย.
[๘๓๐] ๑. พหิทธาธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยพหิทธาธรรมที่
ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย
๒. พหิทธาธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยพหิทธาธรรมที่
ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียนัย
[๘๓๑] ในนเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
ในนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ ในนสมนันตร-
ปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอุปนิสสยปัจจัย มี
๓ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
ในนอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ ในนกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปากปัจจัย
มี ๙ วาระ ในนอาหารปัจจัย ที่ ๑ วาระ ในนอินทริยปัจจัย มี ๑ วาระ ใน
นฌานปัจจัย มี ๑ วาระ ในนมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ ในนสัมปยุตตปัจจัย มี
๓ วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ ในโนนัตถิปัจจัย มี ๓ วาระ ใน
โนวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

270
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ – หน้าที่ 271 (เล่ม 90)

อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๘๓๒] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจนียานุโลม
[๘๓๓] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ... ฯลฯ
สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี
สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.
พหิทธาบทปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๘๓๔] ๑. พหิทธาธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่พหิทธา-
ธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
๒. อารัมมณปัจจัย
[๘๓๕] ๑. พหิทธาธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่พหิทธา-
ธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ.

271
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ – หน้าที่ 272 (เล่ม 90)

๓. อธิปติปัจจัย
การยกปัจจัยในปัจจนียะ
[๘๓๖] ๑. พหิทธาธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่พหิทธา-
ธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย
มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ และ สหชาตาธิปติ มี ๓
วาระ (วาระที่ ๑-๒-๓)
๔. พหิทธาธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่พหิทธา-
ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย
มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ และ สหชาตาธิปติ มี ๓
วาระ (วาระที่ ๔-๕-๖)
๗. พหิทธาธรรมที่เป็นเหตุ และพหิทธาธรรมที่ไม่ใช่
เหตุ เป็นปัจจัยแก่พหิทธาธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย
มีอย่างเดียว คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗-๘-๙)
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๓๗] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในอาเสวนปัจจัย
มี ๙ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ใน
อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.

272
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ – หน้าที่ 273 (เล่ม 90)

ปัจจนียนัย
การยกปัจจัยในปัจจนียะ
[๘๓๘] ๑. พหิทธาธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่พหิทธา-
ธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วย
อำนาจของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย
ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๘๓๙] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ฯลฯ
อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๘๔๐] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ... ฯลฯ
ปัจจอนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๘๔๑] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ... ฯลฯ
อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลม-
นัยก็ดี แห่งปัญหาวาระ ในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.
อัชฌัตตพหิทธาบทย่อมไม่ได้ในทุกะนี้.
เหตุทุกอัชฌัตตติกะ จบ

273
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ – หน้าที่ 274 (เล่ม 90)

เหตุทุกอัชฌัตตารัมมณติกะ
(๑. เหตุทุกะ ๒๑. อัชฌัตตารัมมณติกะ)
อัชฌัตตารัมมณบทปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๘๔๒] ๑. อัชฌัตตารัมมณธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยอัชฌัตตา-
รัมมณธรรมที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่
๑-๒-๓)
๔. อัชฌัตตารัมมณธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยอัชฌัตตา-
รัมมณธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่
๔-๕-๖)
๗. อัชฌัตตารัมมณธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยอัชฌัตตา-
รัมมณธรรมที่เป็นเหตุ และอัชฌัตตารัมมณธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗-๘-๙)
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๔๓] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.

274
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ – หน้าที่ 275 (เล่ม 90)

ปัจจนียนัย
๑. นเหตุปัจจัย
[๘๔๔] ๑. อัชฌัตตารัมมณธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยอัชฌัตตา-
รัมมณธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย
๒. อัชฌัตตารัมมณธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยอัชฌัตตา-
รัมมณธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย
๒. นอธิปติปัจจัย
[๘๔๕] ๑. อัชฌัตตารัมมณธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยอัชฌัตตา-
รัมมณธรรมที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะนอธิปติปัจจัย ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๘๔๖] ในนเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ ในนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ
ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอาเสวน-
ปัจจัย มี ๙ วาระ ในนกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ
ในนฌานปัจจัย มี ๑ วาระ ในนมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย
มี ๙ วาระ
อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๘๔๗] เพราะเหตุปัจจัย ในนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ... ฯลฯ

275
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ – หน้าที่ 276 (เล่ม 90)

ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๘๔๘] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ... ฯลฯ
สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี
สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.
อัชฌัตตารัมมณบทปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๘๔๙] ๑. อัชฌัตตารัมมณธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่
อัชฌัตตารัมมณธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๘๕๐] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ใน
อธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.
ปัจจนียนัย
การยกปัจจัยในปัจจนียะ
[๘๕๑] ๑. อัชฌัตตารัมมณธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่
อัชฌัตตารัมมณธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย, เป็น

276
หมวด/เล่ม
พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ – หน้าที่ 277 (เล่ม 90)

ปัจจัย ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของ
อุปนิสสยปัจจัย ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๘๕๒] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ฯลฯ
อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๘๕๓] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ...ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๘๕๔] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ... ฯลฯ
อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลม-
นัยก็ดี แห่งปัญหาวาระในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.

277