การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๗๓๒] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ฯลฯ
อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๗๓๓] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ. . . ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๗๓๔] เพราะนเหตุปัจจัย ในอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ... ฯลฯ
อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลม-
นัยก็ดี แห่งปัญหาวาระ ในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.
มัคคาธิปติบทปฏิจจวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๗๓๕] ๑. มัคคาธิปติธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยมัคคาธิปติธรรม
ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑-๒-๓)

๔. มัคคาธิปติธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยมัคคาธิปติ-
ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๔-๕-๖)
๗. มัคคาธิปติธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยมัคคาธิปติธรรม
ที่เป็นเหตุ และมัคคาธิปติธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ
ปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗-๘-๙)
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๗๓๖] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ฯลฯ ในกัมมปัจจัย มี ๙ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคต-
ปัจจัย มี ๙ วาระ.
ปัจจนียนัย
๑. นอธิปติปัจจัย
[๗๓๗] ๑. มัคคาธิปติธรรมที่เป็นเหตุ อาศัยมัคคาธิปติธรรม
ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะนอธิปติปัจจัย ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๗๓๘] ในนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๙ วาระ
ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ ในนกัมม-
ปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๙
วาระ.

อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๗๓๙] เพราะเหตุปัจจัย ในนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ... ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๗๔๐] เพราะนอธิปติปัจจัย ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ... ฯลฯ
สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี
สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.
มัคคาธิปติบทปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๗๔๑] ๑. มัคคาธิปติธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่มัคคา-
ธิปติธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
๒. อารัมมณปัจจัย
[๗๔๒] ๑. มัคคาธิปติธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่มัคคา-
ธิปติธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ.

๓. อธิปติปัจจัย
[๗๔๓] ๑. มัคคาธิปติธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่มัคคา-
ธิปติธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย
มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ และ สหชาตาธิปติ มี ๓
วาระ (วาระที่ ๑-๒-๓)
๔. มัคคาธิปติธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่มัคคา-
ธิปติธรรมที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย
มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ และ สหชาตาธิปติ มี ๓
วาระ (วาระที่ ๔-๕-๖)
๗. มัคคาธิปติธรรมที่เป็นเหตุ และมัคคาธิปติธรรม
ที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่มัคคาธิปติธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของ
อธิปติปัจจัย
มีอย่างเดียว คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗-๘-๙)
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๗๔๔] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสมนันตรปัจจัย
มี ๙ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๙ วาระ ใน
นิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๙
วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ในอินทริยปัจจัย
มี ๙ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๓ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๙ วาระ ในสัมปยุตต-
ปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.

ปัจจนียนัย
การยกปัจจัยในปัจจนียะ
[๗๔๕] ๑. มัคคาธิปติธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่มัคคา-
ธิปติธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วย
อำนาจของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย.
การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๗๔๖] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ฯลฯ
อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำพวกวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๗๔๗] เพราะเหตุปัจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ... ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๗๔๘] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ... ฯลฯ
อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลม-
นัยก็ดี แห่งปัญหาวาระ ในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น
เหตุทุกมัคคารัมมณติกะ จบ

เหตุทุกอุปปันนติกะ
(๑. เหตุทุกะ ๑๗. อุปปันนติกะ)
อุปปันนบทปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๗๔๙] ๑. อุปปันนธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่อุปปันน-
ธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.
๒. อารัมมณปัจจัย
[๗๕๐] ๑. อุปปันนธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่อุปปันน-
ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.
๓. อธิปติปัจจัย
[๗๕๑] ๑. อุปปันนธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่อุปปันน-
ธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย
มีอย่างเดียว คือที่เป็น สหชาตาธิปติ มี ๓ วาระ ฯลฯ
๔. อุปปันนธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่อุปปันน-
ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย
มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ และ สหชาตาธิปติ มี ๓
วาระ ฯลฯ

๔. สหชาตปัจจัย
[๗๕๒] ๑. อุปปันนธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่อุปปันน-
ธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย ฯลฯ
ฯลฯ
๗. อุปนิสสยปัจจัย
๑. อุปปันนธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่อุปปันน-
ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย
มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อารัมมณูปนิสสยะ และ ปกตูปนิสสยะ
ที่เป็น ปกตูปนิสสยะ ได้แก่
บุคคลเข้าไปอาศัยอุตุที่เกิดขึ้นแล้ว ยังฌานให้เกิดขึ้น ยังวิปัสสนาให้
เกิดขึ้น ยังมรรคให้เกิดขึ้น ยังอภิญญาให้เกิดขึ้น ยังสมาบัติให้เกิดขึ้น
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๗๕๓] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี ๖ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย
มี ๙ วาระ ในนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ ใน
ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในกัมมปัจจัย
มี ๓ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ในอินทริย-
ปัจจัย มี ๙ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๓ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๙ วาระ ใน
สัมปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๙
วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.

ปัจจนียนัย
การยกปัจจัยในปัจจนียะ
[๗๕๔] ๑. อุปปันนธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่อุปปันน-
ธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ
[๗๕๕] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ
ฯลฯ
อนุโลมปัจจนียนัย
การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ
[๗๕๖] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ... ฯลฯ
ปัจจนียานุโลมนัย
การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม
[๗๕๗] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ... ฯลฯ
อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลม-
นัยก็ดี แห่งปัญหาวาระ ในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.
ในทุกะนี้ ปฏิจจวาระก็ดี สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสย-
วาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี สัมปยุตตวาระก็ดี อุปปันนธรรมก็ดี อุปาทิธรรม
ก็ดี ไม่มี.
เหตุทุกอุปปันนติกะ จบ

เหตุทุกอตีตติกะ
(๑. เหตุทุกะ ๑๘. อตีตติกะ)
ปัจจุปปันนบทปัญหาวาระ
อนุโลมนัย
๑. เหตุปัจจัย
[๗๕๘] ๑. ปัจจุปปันนธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ปัจจุป-
ปันนธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.
๒. อารัมมณปัจจัย
[๗๕๙] ๑. ปัจจุปปันนธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่ปัจจุป-
ปันนธรรมที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.
๓. อธิปติปัจจัย
[๗๖๐] ๑. ปัจจุปปันนธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ปัจจุป-
ปันนธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย
มีอย่างเดียว คือที่เป็น สหชาตาธิปติ มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑-๒-)
๔. ปัจจุปปันนธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่ปัจจุป-
ปันนธรรมที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย

มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ และ สหชาตาธิปติ มี ๓
วาระ (วาระที่ ๔-๕-๖)
๔. สหชาตปัจจัย
[๗๖๑] ๑. ปัจจุปปันนธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ปัจจุป-
ปันนธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย ฯลฯ
การนับจำนวนวาระในอนุโลม
[๗๖๒] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี ๖ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย
มี ๙ วาระ ในนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ใน
ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๓
วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ในอินทริยปัจจัย
มี ๙ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๓ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๙ วาระ ในสัมปยุตต-
ปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ
ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.
ปัจจนียนัย
การยกปัจจัยในปัจจนียะ
[๗๖๓] ๑. ปัจจุปปันนธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ปัจจุป-
ปันนธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย