No Favorites

คำว่า “เอก” ขยายคำว่า “ภัตติกะ” หมายถึงกินหนึ่งครั้งในหนึ่งช่วงเวลา

ประเด็นของเรื่องนี้ มีอยู่แค่ 2 คำ เท่านั้น คือ "เอก" กับ "ภัตติกะ" คำว่า "เอก" ขยายคำว่า "ภัตติกะ" คำว่า "เอกภัตติกะ" จึงมีความหมายว่า "ภัตเดียว" (one meal หรือ single meal) หมายถึงกินหนึ่งครั้งในหนึ่งช่วงเวลา ไม่ได้หมายความว่าหนึ่งช่วงเวลานั้น กินได้หลายครั้ง

...บทว่า เอกภตฺติโก ความว่า ภัตมี ๒ มื้อ คือ ภัตที่พึงกินเวลาเช้า ๑ ภัตที่พึงกินเวลาเย็น ๑ ในภัต ๒ มื้อนั้น ภัตที่พึงกินเวลาเช้ากำหนดด้วยเวลาภายในเที่ยงวัน ภัตที่พึงกินเวลาเย็นนอกนี้ กำหนดด้วยเวลากินเที่ยงวันภายในอรุณขึ้น ฉะนั้น แม้จะฉันสัก ๑๐ ครั้ง ในเวลาภายในเที่ยงวัน ก็เป็นผู้ชื่อว่าฉันหนเดียวนั่นเอง ที่ตรัสว่า มีภัตเดียวดังนี้ ทรงหมายถึงภัตที่พึงกินเวลาเช้านั้น...

ในหนึ่งช่วงเวลานั้น ต้องฉันแค่หนึ่งครั้งเท่านั้น จึงจะเรียกว่าฉันหนึ่งมื้อ สอดรับกับ ปรัมปรโภชนสิกขาบท สิกขาบทข้อห้ามภัตแล้วฉันอีก สิกขาบทข้อฉันอาหารในโรงทาน สรุปความหมาย คือ "หนึ่งจำนวนครั้งของการกินในหนี่งช่วงเวลา (ก่อนภัต)" พูดให้จำง่ายก็คือ "1 กับ 1"

ถ้าเลยเที่ยงไป จึงจะพูดถึงสิกขาบทที่เกี่ยวกับกาล นั้นก็คือ วิกาลโภชนาสิกขาบท แต่ถ้าก่อนเที่ยง จะพูดถึงสิกขาบทที่เกี่ยวกับจำนวนของการฉัน ไม่ใช่กาล ฉะนั้น ถ้าฉันมากกว่าหนึ่งครั้งก่อนเที่ยง ต้องอาบัติ เพราะจำนวนการฉันเป็นปัจจัย ไม่ใช่กาลเป็นปัจจัย เมื่อไม่ใช่กาลเป็นปัจจัย ที่อรรถกถาอธิบายว่า ในหนึ่งช่วงเวลา (ก่อนภัตนั้น) ฉันได้หลายครั้ง จึงไม่ถูก

"เราฉันอาหารในเวลาก่อนภัตครั้งเดียว" หมายถึง ฉันครั้งเดียว เวลาใดก็ได้ ก่อนเที่ยง (ที่เป็นหนึ่งช่วงเวลาที่พระฉันได้)

...ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เราฉันอาหารในเวลาก่อนภัตครั้งเดียว เมื่อเราฉันอาหารในเวลาภัตครั้งเดียว ย่อมรู้สึกคุณ คือ ความเป็นผู้มีอาพาธน้อย มีโรคเบาบาง กายเบามีกำลัง และอยู่สำราญ...

เนื้อความแห่งบทพยัญชนะที่ใช้ผิด ย่อมมีนัยอันผิดไปด้วย เป็นเหตุให้พระสัทธรรมเลอะเลือนอันตรธานไป

...ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๔ ประการนี้เป็นเหตุให้พระสัทธรรมเลอะเลือนอันตรธานไป ธรรม ๔ ประการเป็นไฉน คือ ภิกษุทั้งหลายในพระวินัยนี้ เล่าเรียนสูตรอันถือกันมาผิดด้วยบทพยัญชนะที่ใช้ผิด เนื้อความแห่งบทพยัญชนะที่ใช้ผิด ย่อมมีนัยอันผิดไปด้วยนี้ธรรมประการที่ ๑ เป็นเหตุให้พระสัทธรรมเลอะเลือนอันตรธานไป...

กระทู้เกี่ยวข้อง :  #การตรัสธรรมของพระพุทธเจ้าที่เกี่ยวกับจำนวนตัวเลข แปลเป็นอื่นไม่ได้ 5 มาสกก็คือ 5 มาสก ฉันหนเดียวก็คือฉันหนเดียว