No Favorites

ว่าด้วยการค้าขาย

พระสารีบุตรเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า แล้วทูลถามว่า อะไรหนอเป็นเหตุเป็นปัจจัย ให้การค้าขายอย่างเดียวกัน พ่อค้าบางคนประกอบแล้วขาดทุน ...บางคนประกอบแล้วได้กำไรไม่เท่าที่ประสงค์ ...บางคนประกอบแล้วได้กำไรตามที่ประสงค์ ...บางคนประกอบแล้วได้กำไรยิ่งกว่าที่ประสงค์ พระผู้มีพระภาคเจ้าตอบว่า

  • (1) ปวารณาสมณะหรือพราหมณ์ (ผู้มีศีลมีธรรมอันดี) ให้บอกขอปัจจัยได้ บุคคลนั้นปวารณาด้วยปัจจัยใด ไม่ให้ปัจจัยนั้น บุคคลนั้นถ้าตายจากอัตภาพนั้นมาสู่อัตภาพนี้ หากประกอบการค้าขายอันใดการค้าขายอันนั้นย่อมขาดทุน (บอกให้ขอ เมื่อขอแล้ว กลับไม่ให้ตามที่ผู้ขอประสงค์)
  • (2) ปวารณาสมณะหรือพราหมณ์ (ผู้มีศีลมีธรรมอันดี) ให้บอกขอปัจจัยได้ บุคคลนั้นปวารณาด้วยปัจจัยใด ให้ปัจจัยนั้นไม่เท่าที่ประสงค์ บุคคลนั้นถ้าตายจากอัตภาพนั้นมาสู่อัตภาพนี้ หากประกอบการค้าขายอันใด การค้าขายนั้นย่อมได้กำไรไม่เท่าทีประสงค์ (บอกให้ขอ เมื่อขอแล้ว ให้ไม่เท่าที่ผู้ขอประสงค์)
  • (3) ปวารณาสมณะหรือพราหมณ์ (ผู้มีศีลมีธรรมอันดี) ให้บอกขอปัจจัยได้ บุคคลนั้นปวารณาด้วยปัจจัยใด ให้ปัจจัยนั้นตามที่ประสงค์ บุคคลนั้นถ้าตายจากอัตภาพนั้นมาสู่อัตภาพนี้ หากประกอบการค้าขายอันใด การค้าขายอันนั้นย่อมได้กำไรตามที่ประสงค์ (บอกให้ขอ เมื่อขอแล้ว ให้ตามที่ผู้ขอประสงค์)
  • (4) ปวารณาสมณะหรือพราหมณ์ (ผู้มีศีลมีธรรมอันดี) ให้บอกขอปัจจัยได้ บุคคลนั้นปวารณาด้วยปัจจัยใด ให้ปัจจัยนั้นยิ่งกว่าที่ประสงค์ บุคคลนั้นถ้าตายจากอัตภาพนั้นมาสู่อัตภาพนี้ หากประกอบการค้าขายอันใด การค้าขายอันนั้นย่อมได้กำไรยิ่งกว่าที่ประสงค์ (บอกให้ขอ เมื่อขอแล้ว ให้เกินกว่าที่ผู้ขอประสงค์)

[๗๙] ครั้งนั้น ท่านพระสารีบุตรเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า ฯลฯได้ทูลถามว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ อะไรหนอเป็นเหตุเป็นปัจจัย ให้การค้าขายอย่างเดียวกัน พ่อค้าบางคนประกอบแล้วขาดทุน... บางคนประกอบแล้วได้กำไรไม่เท่าที่ประสงค์... บางคนประกอบแล้วได้กำไรตามที่ประสงค์... บางคนประกอบแล้วได้กำไรยิ่งกว่าที่ประสงค์ พ. ตรัสตอบว่า ดูก่อนสารีบุตร...

ค้าขายแล้วขาดทุน วิธีแก้ เช่น ยอมรับ ไม่กระทำกรรมที่ส่งผลให้ค้าขายแล้วขาดทุน ให้บุญอุทิศแก่เทวดาที่ทำพลีกรรม เทวดาบริเวณที่อาศัย แต่อย่าไปยุ่งกับสิ่งที่งมงาย

[๘๔] บุรุษผู้มีเชื้อชาติบัณฑิต เข้าไปอยู่ในประเทศใด พึงเชิญท่านพรหมจารีทั้งหลายผู้มีศีล ผู้สำรวมให้บริโภคในประเทศนั้น แล้วอุทิศทักษิณาให้แก่เทวดาทั้งหลาย ซึ่งมีอยู่ในประเทศนั้นเทวดาทั้งหลายเหล่านั้น อันบุรุษนั้นบูชาแล้ว ย่อมบูชาตอบ นับถือแล้ว ย่อมนับถือตอบ ซึ่งบุรุษนั้น เพราะเหตุนั้นเทวดาทั้งหลายจะอนุเคราะห์บุรุษเชื้อชาติบัณฑิตนั้น เหมือนมารดาอนุเคราะห์บุตรของตน บุรุษผู้ซึ่งเทวดาอนุเคราะห์แล้วจะประสบแต่สิ่งเจริญทั้งหลายในกาลทุกเมื่อ

เช่นในเรื่องนี้ เทวดาช่วยในการค้าขายก็มี

...ในวันนั้น เทพดาผู้รักษาพระนคร ทำให้ชนผู้มีความต้องการ(ด้วยวัตถุ) โดยที่สุดแม้สักว่าพริกและผักชี ให้บ่ายหน้าไปสู่ตลาดของเด็กเท่านั้น เด็กนั้นขายสินค้าที่สะสมไว้สิ้น ๑๒ ปี (หมด) โดยวันเดียวเท่านั้น...