• ว่าโดยมรรค ถ้าไม่มีศีล จะหลุดพ้นไม่ได้ เป็นไปไม่ได้ เพราะการปฏิบัติมีเป็นขั้นตอน ทาน ศีล ภาวนา (ทานเป็นฐานของศีล) ศีล สมาธิ ปัญญา (ศีลเป็นฐานของสมาธิ)
• ถ้าสร้างบารมีมาเต็ม แต่ประมาท เช่น องคุลีมาล แต่ได้แก้ไข ก็บรรลุธรรมได้ ฉะนั้น ปัจจัยคือ สร้างบารมีมาเต็ม บวกกับได้รับการแก้ไข แต่ถ้าสร้างมายังไม่เต็ม แม้ผู้นั้นจะรักษาศีลได้อย่างบริสุทธิ์ทุกวันในชาตินั้นก็ตาม แต่ก็ไม่สามารถทำให้บริบูรณ์ได้ ไม่สามารถบรรลุธรรมได้ ถ้ายังไม่เต็ม หมายเหตุ : องคุลีมาลเป็นกรณีเฉพาะบุคคล สำหรับคนที่ชอบผิดศีลโดยสันดาน จะเอาข้อนี้มาอ้างเข้าข้างตนเองไม่ได้ คนละเรื่องเลย เพราะการปฏิบัติต้องมีศีล
• หรือแม้แต่สร้างมาเต็มแล้ว มีอุปนิสัยที่จะบรรลุธรรมมีอยู่ แต่ถ้ามัวประมาท ไม่ได้รับการแก้ไข ก็บรรลุไม่ได้ เช่น พระเจ้าอชาตศัตรู , บุตรเศรษฐีผู้มีทรัพย์มาก

สรุปคือ ...

• สร้างมาเต็ม ไม่ประมาท บรรลุธรรมในชาตินั้นได้
• สร้างมาเต็ม ประมาท และไม่ได้รับการแก้ไข บรรลุธรรมภายในชาตินั้นไม่ได้
• สร้างมาเต็ม ประมาท แต่ได้รับการแก้ไข บรรลุธรรมภายในชาตินั้นได้
• สร้างมายังไม่เต็ม แม้ไม่ประมาทเลยทั้งชาติ บรรลุธรรมภายในชาตินั้นไม่ได้
• สร้างมายังไม่เต็ม หรือ ไม่ได้สร้างอะไรเลย ประมาท ยิ่งไกลเลย ไม่ต้องไปหาหลักธรรมมาอ้างเข้าข้างตนเอง เพราะมันไม่มี