No Favorites

เป็นเถรวาทแล้วต้องเอาทุกอรรถกถาและฎีกาไหม ?

ไม่ พระพุทธเจ้าไม่ได้สอนแบบนั้น ท่านให้สอบสวนเทียบในหลายสูตร ให้เข้าใจความหมาย ไม่ว่าใครพูด ถ้าถูกกับหลักธรรมก็ให้ถือเอา ถ้าไม่ถูกก็ไม่ให้ถือเอา ให้เทียบมาใส่พระธรรมของพระพุทธเจ้า ไม่ได้หมายความว่า อรรถกถาและฎีกาจะถูกหมด อันถูกก็มีอันผิดก็มี เพราะบางอย่างควร บางอย่างก็ไม่ควร

...[๑๑๓] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ พึงกล่าวอย่างนี้ว่า ผู้มีอายุทั้งหลาย ข้อนี้ข้าพเจ้าได้สดับมา ได้รับมาเฉพาะพระพักตร์ พระผู้มีพระภาคเจ้าว่า นี้เป็นธรรม นี้เป็นวินัย นี้เป็นคำสอนของพระศาสดา พวกเธอไม่พึงชื่นชม ไม่พึงคัดค้านคำกล่าวของภิกษุนั้น ครั้นไม่ชื่นชม ไม่คัดค้านแล้ว พึงเรียนบทพยัญชนะเหล่านั้นให้ดีแล้ว สอบสวนในพระสูตรเทียบเคียงในพระวินัย ถ้าสอบสวนในพระสูตร เทียบเคียงในพระวินัย ลงในพระสูตรไม่ได้ เทียบเคียงในพระวินัยไม่ได้ พึงถึงความตกลงใจในข้อนี้ว่านี้ไม่ใช่คำสอนของพระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้น และภิกษุนี้จำมาผิดแล้วแน่นอน ดังนั้น พวกเธอพึงทิ้งคำกล่าวนั้นเสีย...

ท่านให้พิจารณาเนื้อความให้เข้าใจความหมาย ถ้าไม่พิจารณาเนื้อความ พระองค์ตรัสว่า เป็นผู้ปฏิบัติผิด ห่างไกลจากธรรมวินัยนี้

...ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ศรัทธาก็ดี การเข้าไปใกล้ก็ดี การนั่งใกล้ก็ดี การเงี่ยโสตลงก็ดี การฟังธรรมก็ดี การทรงจำธรรมก็ดี การพิจารณาเนื้อความก็ดี ธรรมอันได้ซึ่งความพินิจก็ดี ฉันทะก็ดี อุตสาหะก็ดี การไตร่ตรองก็ดี การตั้งความเพียรก็ดี นั้น ๆ ไม่ได้มีแล้ว เธอทั้งหลายย่อมเป็นผู้ปฏิบัติพลาด ย่อมเป็นผู้ปฏิบัติผิด ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย โมฆบุรุษเหล่านี้ได้หลีกไปจากธรรมวินัยนี้ ไกลเพียงไร...

ไม่ใช่ให้ยึดดูแต่ตัวพยัญชนะเท่านั้นโดยไม่พิจารณาเนื้อความ

...ไม่พึงยึดพยัญชนะจนเกินไป ดำรงอยู่ในข้อแนะนำของอาจารย์ทั้งหลาย พิจารณาถึงเนื้อความด้วยประการฉะนี้ ด้วยว่า เนื้อความเป็นที่พึ่งได้ พยัญชนะไม่ได้...

เช่น ไปอ่านเห็นบางอรรถกถาสั้นๆว่า "เจดีย์ คือ พระปฏิมา (พระพุทธรูป)" แล้วก็ยึดถือเอาพยัญชนะนี้ โดยที่ไม่ดูเนื้อความเลยว่า ขัดกับพุทธพจน์ ที่ตรัสไว้ในเอกปุคคล และในข้ออื่นอีกมากมาย

ฉะนั้น คนที่ไม่พิจารณาให้เข้าใจเนื้อความแบบนี้ เขาก็ได้แต่ยกเอาคำอธิบายของคนอื่นขึ้นมาเฉยๆ แต่เขาจะไม่รู้จักเทียบดูว่า อันนี้ขัดกับอันนี้ อันนั้นขัดกับอันนั้น อย่างไร แบบนี้เขาจะไม่รู้จัก ซึ่งพระศาสดาตรัสว่า เป็นการปฏิบัติผิด

ไม่ว่าใครพูด ให้ตรวจสอบ เทียบมาใส่พระธรรม อย่าให้มันเป็นการยึดติดในตัวบุคคล เอามาตรีตราแล้วก็เชื่อ เชื่อเพราะตัวบุคคล

กระทู้เกี่ยวข้อง :  #อรรถกถาอธิบาย คำว่า เจดีย์ คือ พระปฏิมา (พระพุทธรูป) ขัดกับพุทธพจน์ที่ว่า อปฺปฎิโม  #อรรถกถาทักขิณาวิภังคสูตรที่ว่า “ตั้งพระพุทธรูปที่มีพระธาตุ” ขัดกับพุทธพจน์