No Favorites

ศาสนาพุทธเน้นคุณภาพ (Quality) ไม่เน้นปริมาณ (Quantity)

การถือตามจำนวน โดยไม่พิจารนาว่าสอดคล้องกับหลักธรรมหรือไม่ ถือตามเพราะคนจำนวนมากพากันทำ แบบนี้เรียกว่า เป็นผู้ถือมงคลตื่นข่าว เชื่อมงคลไม่เชื่อกรรม ซึ่งนอนอยู่ในข้อ อุบาสกเลวทราม 5 ประการ

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อุบาสกผู้ประกอบด้วยธรรม ๕ ประการย่อมเป็นอุบาสกผู้เลวทราม เศร้าหมอง และน่าเกลียด ธรรม ๕ ประการเป็นไฉน ? คือ อุบาสกเป็นผู้ไม่มีศรัทธา ๑ เป็นผู้ทุศีล ๑ เป็นผู้ถือมงคลตื่นข่าว เชื่อมงคลไม่เชื่อกรรม ๑ แสวงหาเขตบุญภายนอกศาสนานี้ ๑ ทำการสนับสนุนในศาสนานั้น ๑ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อุบาสกผู้ประกอบด้วยธรรม ๕ ประการนี้แล เป็นอุบาสกผู้เลวทราม เศร้าหมอง และน่าเกลียด

จากพระสูตรด้านล่างนี้ เข้าใจได้ว่า สิ่งที่เป็น Negative ย่อมมีมากกว่าสิ่งที่เป็น Positive เป็นธรรมดา เช่น คนจนย่อมมีมากกว่าคนรวย คนโง่ย่อมมีมากกว่าคนผู้มีปัญญา คนที่ทำสิ่งที่ทำได้ง่ายแต่ไม่ถูกต้อง ย่อมมีมากกว่าคนผู้ทำสิ่งที่ทำได้ยากแต่ถูกต้อง... ปริมาณจึงไม่ใช่สาระ

[๑๗๕๙] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ฉันนั้นเหมือนกัน สัตว์ผู้ประกอบด้วยปัญญาจักษุ อันเป็นอริยะ มีประมาณน้อย โดยที่แท้ สัตว์ผู้ตกไปในอวิชชาเป็นผู้งมงาย มีมากกว่า ฯลฯ

เปรียบเหมือนเอาคนง่อย คนพิการ ไปออกรบ แถมไม่รู้การศึกสงคราม เป็นคนขี้ขลาด แม้มีจำนวนมาก จะมีประโยชน์อะไร? ปริมาณจึงไม่ใช่สาระ คุณภาพต่างหากคือสาระ

[๔๐๗] มหาบพิตรจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน ณ ที่นี้การยุทธ์พึงปรากฏเฉพาะหน้าแด่พระองค์ สงครามพึงประชิดกัน ถ้าว่าเจ้าหนุ่ม ๆ ผู้ไม่ได้ศึกษา ไม่ได้หัดมือ ไม่มีความชำนาญ ไม่ได้ประลองการยิง เป็นคนขี้ขลาด หวาดสะดุ้ง มักวิ่งหนี พึงมาอาสาไซร้ พระองค์พึงทรงชุบเลี้ยงบุรุษนั้นหรือ และพระองค์ยังจะทรงต้องการบุรุษเช่นนั้นหรือ ป. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ หม่อมฉันไม่พึงชุบเลี้ยงบุรุษเช่นนั้นและหม่อมฉันไม่ต้องการบุรุษเช่นนั้นเลย

กระทู้เกี่ยวข้อง :  #อธิบายความหมายธรรม 5 ประการ ของอุบาสกเลวทราม